PROJE AMAÇ VE HEDEFLERİ
Bu araştırmanın amaçları;
- Uçucu kül esaslı geopolimer betondan üretilecek betonarme kirişlerin eğilme
mukavemeti, çatlak oluşumu, sehim ve süneklik dahil eğilme davranışını, Portland
çimentosu betonundan üretilecek aynı basınç dayanımına, geometrik koşullara ve
donatı oranlarına sahip betonarme kirişler ile mukayese etmek.
- Eksenel yüke ve eğilme momentine maruz kalan uçucu kül esaslı geopolimer
betondan üretilecek betonarme narin kolonların davranışını ve mukavemetini,
Portland çimentosu betonundan üretilecek aynı basınç dayanımına, geometrik
koşullara ve donatı oranlarına sahip betonarme kolonlar ile mukayese etmek.
- Araştırma kapsamındaki kolon ve kirişler için; sonlu elemanlar yöntemine göre hesap
yapan herhangi bir programdan elde edilecek numerik sonuçların, deneysel
çalışmalardan elde edilecek ölçümlerin ve Portland çimentosundan üretilen
betonarme elemanlar için hâlihazırda mevcut olan hesaplama yöntemlerinin,
korelasyonunu bulmak
Bu araştırmanın kapsamı;
- Alkali aktivatörlerin birbiri ile olan oranları değişkenlik gösteren ve farklı kürleme
şartları altında üretilecek geopolimer beton numunelerle ön deneyler yapmak. Elde
edilecek dayanımlara göre betonarme kolon ve kiriş deneyleri için gereken en uygun
4
geopolimer beton karışımları ve bu betonlara ait gerilme şekildeğiştirme ilişkisini
belirlemek.
- Boyuna çekme donatısı oranları, alkali aktivatörlerin birbiri ile olan oranları ve farklı
kürleme şartlarına bağlı olarak elde edilecek beton basınç dayanımları deneysel
değişkenlerdir. Monoton olarak artan yük etkisi altında uçucu kül esaslı geopolimer
betondan, dikdörtgen kesitli on iki adet basit mesnetli betonarme kiriş üretimi ve
testinin yapılması. Bunlara ilave olarak boyuna çekme donatısı oranı birbirinden farklı
Portland çimentosu betonundan, dikdörtgen kesitli üç adet betonarme kiriş üretimi ve
testi daha yapılması. Toplamda da on beş adet betonarme kiriş deneyinin yapılması.
- Boyuna çekme donatısı oranları, yük eksantrikliği, aktivatörlerin birbiri ile olan oranları
ve farklı kürleme şartlarına bağlı olarak elde edilecek beton basınç dayanımları
deneysel değişkenlerdir. Dış merkez yükleme altında uçucu kül esaslı geopolimer
betondan, on altı adet betonarme kare kolon üretimi ve testinin yapılması. Bunlara
ilave olarak boyuna çekme donatısı oranı ve dış merkezliği birbirinden farklı Portland
çimentosu betonundan, dört adet betonarme kare kolon üretimi ve testinin daha
yapılması. Toplamda da 20 adet betonarme kolon deneyinin yapılması.
- Portland çimentosundan üretilen betonarme elemanlar için halihazırda kullanılan
hesaplama yöntemlerinden faydalanılarak geopolimer betondan üretilecek deneysel
elemanlardaki gerilme ve şekildeğiştirme özelliklerinin tahmini için hesaplamaların
yapılması.
Elastik ötesi davranışın hesaba katılabileceği sonlu elemanlar yöntemini kullanan bir
yazılım vasıtasıyla deneysel çalışmalar sırasında alınan tüm ölçüm ve gözlemlerin
numerik olarak da araştırılması.
- Deneyler, hesaplamalar ve numerik sonuçların korelasyonunun araştırılarak, uçucu
kül esaslı geopolimer betondan üretilmiş yapısal kolon ve kirişlerin davranış ve
dayanımının ortaya konması.
Bu araştırmanın hedefleri;
- Geopolimer betonun eğilme ve basınç dayanımlarını araştırmak.
- Geopolimer betonun ezilmedeki birim kısalma oranını araştırmak.
- Geopolimer betonarme kirişlerde farklı donatı oranlarını araştırmak.
- Geopolimer betonarme kolonlardaki karşılıklı etkileşim diyagramını araştırmak.
- Geopolimer betonun kürleme şartlarındaki değişikliklerin dayanıma etkisini
araştırmak.
- Geopolimer betondaki aktivatörlerin birbiri ile olan oranlarının dayanıma etkisini
araştırmak.
- Geopolimer betonun Portland çimentosu betonu yerine kullanılıp kullanılamayacağını
araştırmak.
- Geopolimer beton betonarme hesaplarının günümüz klasik betonarme hesap ve
tasarım esaslarına uygunluğunu araştırmak,
- Geopolimer betonun maliyet analizini yapmak, olarak sıralanabilir.
Bu proje sonucunda, uçucu kül esaslı geopolimer betondan (GPC) üretilmiş yapısal kolon ve
kirişlerin davranışı ve dayanımı kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çalışmanın temel hedefleri
arasında, GPC'nin çevresel sürdürülebilirlik açısından sunduğu avantajlar değerlendirilmiş ve
bu yenilikçi malzemenin yapı malzemeleri pazarında nasıl bir değişim yarattığı ortaya
konmuştur. Proje kapsamında, GPC'nin basınç dayanımı, çekme dayanımı ve elastisite
modülü gibi temel mekanik özellikleri detaylı bir şekilde irdelenmiş, bu özelliklerin yapısal
uygulamalar için uygunluğu test edilmiştir. Ayrıca, GPC'nin dinamik performans özellikleri,
özellikle rezonans frekansları ve sönümleme oranları üzerinde durulmuş, bu malzemenin
dinamik yükler altında nasıl bir davranış sergilediği ve geleneksel beton yapılarla
karşılaştırıldığında sunduğu avantajlar belirlenmiştir. Son olarak, GPC'nin yapısal kolon ve
kirişlerdeki performansı, dayanımı ve davranışı derinlemesine analiz edilmiş, böylece
GPC'nin yapı sektöründe sürdürülebilir ve dayanıklı çözümler sunup sunamayacağı
değerlendirilmiştir. Bu hedefler doğrultusunda, projenin sonuçları, GPC'nin olumsuz çevresel
etkilerini azaltma potansiyelini ve yapı sektöründe geniş çaplı kullanım olanaklarını gözler
önüne sermiştir, bu da malzemenin endüstriyel kabulünü ve uygulama alanlarını
genişletmiştir.